Merel, het intens mooie debuut van Clara Lodewick, kan je niet onberoerd laten. Haar observaties zijn scherp, haar weergave van de gevoelens subtiel. Ze toont emoties als slangen die langzaam de geest vergiftigen. Of hoe een overweldigend verhaal het niet altijd van grootse dramatiek moet hebben.

Merel is een veertiger en happy single. Ze fokt eenden, zet zich in voor de plaatselijke voetbalclub en is journaliste voor de lokale krant. Ze heeft een harmonieus leven, tot een grapje van haar over de mannen in het dorp bij hun vrouwen argwaan en jaloezie opwekt. De dorpsgemeenschap stoot Merel voortaan uit. Ze raakt in een gevaarlijke depressie.

Clara, tot nu toe kent het Nederlandstalig publiek jou en je werk niet of nauwelijks. Kan je iets over jezelf vertellen, en over wat je beoogt met je grafisch werk?

Clara Lodewick: Het Franstalig publiek kende mij ook niet, voor Merel heb ik niks gepubliceerd. Ik ben vooral geïnteresseerd in het beschrijven van het dagdagelijkse leven, in sociale problemen, relaties tussen mensen, familie, en de relatie tussen mens en natuur. En dat altijd op kleine schaal, ik zou me niet op mijn gemak voelen als ik een ‘groot’ verhaal zou willen vertellen.

Jagten

Je bent zelf 26. Was het moeilijk om in de huid van een veertigjarige vrouw te kruipen?

Ik was zelfs 23 toen ik het verhaal schreef, en ik weet niet goed waarom, maar ik merk dat ik spontaan verhalen schrijf over vrouwen van middelbare leeftijd. Op school (Saint-Luc in Brussel) tekende ik ook vaak strips over vrouwen die rond de 40 waren, en een van mijn juryprojecten ging over een veel oudere vrouw.

Hoe kwam je op het idee om je verhaal te situeren in een kleine plattelandsgemeenschap?

Ik ben in Brussel geboren en opgegroeid, maar rond mijn tienerjaren zijn mijn ouders naar het platteland in Vlaanderen verhuisd. Ik heb er dus een paar jaar gewoond. Aangezien ik graag een kleinschalig verhaal wou vertellen was het makkelijker om het in een dorp te situeren.

Ik kreeg tijdens het lezen eenzelfde gevoel als bij het bekijken van de film Jagten. Was die film van Thomas Vinterberg – over een man die door een dorpsgemeenschap onterecht beschuldigd wordt van pedofilie – voor jou een inspiratiebron?

Mijn verhaal ligt inderdaad niet zo ver van Jagten. Ook al was de film geen directe inspiratie, hij heeft me onbewust misschien wel beïnvloed. Vooral als ik denk aan de supermarktscène. Merel komt voor mij voort uit verschillende puzzelstukjes die uiteindelijk samenkwamen: een paar jaar geleden las ik een ‘Fait Divers’ die mij zin gaf om daarop verder te broeden.

Later ontmoette ik vrouwen die een inspiratiebron voor Merel werden. Het dorp is vooral observatie, en het fenomeen van de zondebok vind ik persoonlijk tegelijkertijd zeer interessant en angstaanjagend.

Stilte

Je verhaal moet het niet hebben van grootse actiescènes, maar van de intermenselijke relaties. Is dat je sterkte?

Daar gaat mijn interesse alleszins naartoe. Ik vind niets boeiender dan een stilte die onverwacht opkomt in een discussie of op een familiebijeenkomst. En ik hou ervan als mensen hun leven vertellen, de kleine details zijn meestal de interessantste.

Elk schrijven is autobiografisch schrijven, maar de figuren Merel en het jongetje Finn lijken me echt wel uit het leven gegrepen. Heb je ze gebaseerd op personen uit je omgeving?

Ze zijn niet direct gebaseerd op echte personen, maar elk personage is geïnspireerd door ontmoetingen met mensen, gesprekken die ik op straat hoor, op het openbaar vervoer, op café … Merel komt toch iets meer uit de werkelijkheid. Ik heb vaak aan ‘Wwoofing’ gedaan (je werkt in een biologische boerderij en je krijgt in ruil voedsel en onderdak). Zo ontmoette ik vrouwen rond de veertig of ouder die heel verschillend waren van de vrouwen die ik in Brussel leerde kennen. In die kleine gemeenschappen doen de vrouwen meestal alles zelf: van melken tot timmeren. Ze ontwikkelen bepaalde spieren en krijgen een lichaam dat nuttig voor hen is, een levend lichaam. Dat brengt een bepaalde manier van bewegen met zich mee, iets heel vrij, dat ik met Merel heel graag wou proberen te tekenen.

Heb je zelf een bijzondere liefde voor eenden? Zijn ze een soort metafoor?

Eerst wou ik duiven tekenen, omdat duiven fokken iets klassieker is. Maar veel mensen houden niet zo van duiven, terwijl eenden meestal sympathie opwekken. Ik heb er niet echt over nagedacht als metafoor, het is een plaats waar Merel affectie kan geven en krijgen, zoals dat voor veel mensen en hun huisdieren het geval is. Maar een dier is honderd procent onschuldig, en dat heeft misschien toch belang in het verhaal.

Merel

Merel is in de veertig en een vrije vrouw zonder man of kinderen. Ze verdeelt haar tijd tussen het fokken van eenden, de plaatselijke voetbalclub en schrijven. Ze leidt een rustig leven en heeft een grote vriendenkring. Maar alles gaat mis wanneer ze op een feestje een grap maakt over de seksualiteit van een van de mannen van haar buurvrouwen. Een grap waardoor het gerucht al snel de ronde gaat dat Merel met alle mannen in haar kleine Vlaamse dorp naar bed gaat... De hele gemeenschap keert zich tegen haar en maakt haar leven tot een hel... Clara Lodewick, een ... lees meer jonge Brusselse auteur, stelt haar eerste album voor, vol grafische en narratieve maturiteit. Lodewick geeft een nauwkeurig en zeldzaam portret van het sociale leven op het Vlaamse platteland. Door haar toon en zeer precieze tekenstijl met helder kleurgebruik voel je je onmiddellijk verbonden met haar personages!

€ 32,50