Heb je goed opgelet tijdens de 5de aflevering van Het verhaal van Vlaanderen? Of zit jouw kennis van de Bourgondiërs sowieso al goed? Dan is het antwoord op deze vraag een makkie.

In 1482 overlijdt de 25 jaar jonge Maria Van Bourgondië. Ze komt om… 
A. tijdens een jachtongeval 
B. in de veldslag bij Gavere. 
C. door een aanslag in Parijs. 

Het antwoord weten? Lees dan hier het fragment over de dood van Maria van Bourgondië uit De Bourgondische vorsten van Edward De Maesschalck. Of scroll naar beneden als je niet kan wachten. 

Overlijden van Maria van Bourgondië  

Maria van Bourgondië was een levendige en sportieve vrouw. Tijdens de lange wintermaanden in Brugge ging ze geregeld met haar hofdames schaatsen op de bevroren vijvers tussen de Gentse poort en de Kruispoort. Als de lente in de lucht hing, brak het seizoen aan van de jacht, waar Maria en Maximiliaan dol op waren. Adolf van Ravenstein beet de spits af en organiseerde op 13 maart 1482 een jachtpartij in de streek rond het kasteel van Wijnendale. In vervoering reed Maria door het weidelandschap en wist met haar valkeniers een reiger te vangen. 

‘Ende in eenen beemt oft weye sach Vrou Marie die hertoghinne, dye seer wilt van gheeste was, noch eenen reygher die in dye beemden stont. Sy sloech huer peert metter hant om dat voort gaen soude, ende wilde rijden over een gracht. Het peert miste tvoets, ende het vieler over bol, Vrou Marie vielder onder, ende tpeert lach op haer lijf, so dat si al gheborsten was van tvallen van den peerde. Daer was doen groot iammer, want si lach als een doot mensche.’  

De jacht werd meteen gestaakt. Maria was er duidelijk erg aan toe en werd naar het boshuis gedragen en vandaar in een rosbaar naar Brugge gebracht. Het nieuws verspreidde zich als een strovuur door de stad. De kerken hielden openbare bidstonden en processies, terwijl de kostbare relikwie van het Heilig Bloed naar de ziekenkamer werd gedragen. Maar het mocht niet baten. De toestand van de hertogin verslechterde met de dag.  

Zou het Bourgondische Rijk deze nieuwe ramp overleven? Zouden de steden andermaal in opstand komen? Zou Lodewijk opnieuw in de aanval gaan?  

Uit het onderzoek van haar gebeente in 1979 is gebleken dat Maria haar beide polsen had gebroken. Dat letsel heeft ze allicht opgelopen toen ze uit het zadel werd geworpen. Daarna is het paard op haar gevallen, waardoor verschillende ribben zijn gebroken die bovendien haar rechterlong hebben doorboord. De infectie die daarvan het gevolg was, is haar fataal geworden. Maria maakte hoge koorts, leed ondraaglijke pijnen en verloor meermaals het bewustzijn. Als ze weer bijkwam, werd ze gefolterd door gedachten aan de toekomst: zou het Bourgondische Rijk deze nieuwe ramp overleven? Zouden de steden andermaal in opstand komen? Zou Lodewijk opnieuw in de aanval gaan?  

Drie dagen voor haar dood ontbood ze haar raadsheren en de ridders van het Gulden Vlies en bezwoer hun Maximiliaan tot aan de meerderjarigheid van Filips als regent te erkennen. Zij deden wat hun werd gevraagd. Dan nam Maria afscheid van haar getrouwen, van haar stiefmoeder, van haar kinderen en van haar man. Op 27 maart 1482 om twee uur in de namiddag gaf ze de geest. Ze was amper 25 jaar oud.  

In Brugge werd een algemene rouw afgekondigd. Het lichaam van Maria werd gebalsemd en in staatsiegewaad op een praalbed gelegd. Gedurende drie dagen mocht de bevolking haar in het Prinsenhof komen groeten, terwijl buiten onophoudelijk de doodsklokken luidden over de stad. Daarna werd het stoffelijk overschot gekist, met goudlaken omhangen en met een kroon bedekt.  

Op 2 april werd Maria, in haar tijd bijgenaamd ‘de Rijke’, in stoet naar de Onze-Lieve-Vrouwekerk gebracht. Voor de kist liepen twaalf herauten, ernaast de ontroostbare weduwnaar Maximiliaan, gekleed in een zwarte rouwmantel en gesluierd met een rouwkap. Achter hem volgde de hele hofhouding, zowel vrouwen als mannen, allen gesluierd en in het zwart gekleed. Ze schreden door een haag van poorters en ambachtslieden, ieder met een brandende toorts in de hand.  

Pas de volgende dag werd de kist tijdens een plechtige dienst begraven voor het hoofdaltaar, op de plaats waar later een prachtige graftombe zou verrijzen. Het monument staat er nog steeds en getuigt al meer dan 500 jaar van het tragische overlijden van de laatste Bourgondische hertogin. Door haar toedoen begon in de Nederlanden de woelige tijd van de Habsburgers. 

Antwoord: Maria van Bourgondië was een sportieve vrouw. Ze hield enorm van paardrijden en van de valkenjacht. Op 13 maart 1482 wordt ze uitgenodigd om in de bossen rond het kasteel van Wijnendaele op jacht te gaan. Haar paard komt daar zwaar ten val. Ze overlijdt aan haar verwondingen op 27 maart 1482 in Brugge. 

Meer weten?