Hendrik Vos en Rob Heirbaut bekijken in Europa in woelig water hoe Europa met noodsituaties omgaat. Het stokt en het rommelt en het hapert, maar de integratie valt niet stil. Wat is de lijm die de lidstaten aan de onderhandelingstafel houdt? Waar gaat dit naartoe? En hoe zit het met de Britten, die voor brexit hebben gekozen? Je leest de inleiding van het boek hieronder!

Wie het nieuws volgt, hoorde de voorbije jaren niet veel goeds over de Europese Unie. Ze haalde vaak de voorpagina’s, dat wel. Als het vroeger over Europa ging, was dat op pagina 34 van de economiekatern. Saai, ingewikkeld en ver verwijderd van waar mensen mee bezig zijn. Dat was lange tijd het etiket dat op de Unie kleefde.

Intussen is dit veranderd, en dat heeft veel te maken met een opeenvolging van crisissen en  noodsituaties. Het begon met de eurocrisis. Het voortbestaan van de eenheidsmunt werd openlijk in vraag gesteld. Er was ook LuxLeaks: toen bleek dat het mogelijk was om in Europa op grootschalige wijze belastingen te ontwijken, kwam er veel verontwaardiging. Terreuraanslagen legden bloot hoe versnipperd het veiligheidsbeleid van de afzonderlijke lidstaten was.

Bij grote internationale of geopolitieke uitdagingen, zoals de oorlog in Syrië of de onrust in Oekraïne, viel vooral verdeeldheid op binnen de Europese Unie. En dan was er natuurlijk het vluchtelingenthema, waar de Europese landen heel uiteenlopend op reageerden. De klimaatopwarming dwingt Europa om een beleid uit te werken dat niet op alle banken brede steun geniet.

Sommige lidstaten hollen de rechtsstaat uit en lijken daarmee weg te komen. De Britten beslisten bovendien in een referendum om uit de Unie te stappen. Kortom, Europa zat de voorbije jaren in woelig water. Dikwijls werd het einde voorspeld. De euro zou niet overleven. De Schengenzone was dood en er zou geen vrij verkeer meer mogelijk zijn. Na het Verenigd Koninkrijk zouden er vast nog andere landen de Unie willen verlaten.

Die apocalyptische scenario’s zijn geen werkelijkheid geworden. Integendeel, dit boek toont aan hoe de lidstaten verschillende kwesties steeds meer gezamenlijk zijn gaan aanpakken. Het zijn precies de crisissen die hen ertoe aanzetten om op een steeds groter aantal terreinen, vaak na veel aarzeling en gepalaver, uiteindelijk toch naar meer Europese oplossingen te zoeken.

Dat wil niet zeggen dat het eenvoudig gaat of met veel enthousiasme. Lidstaten zijn het immers vaak oneens met elkaar. Ze hebben graag zelf het laatste woord als het over gevoelige kwesties gaat. Logisch, want ze hebben ook uiteenlopende meningen en belangen. Maar blijkbaar is er toch een lijm die hen bindt en altijd opnieuw aan de onderhandelingstafel brengt. In dit boek bekijken we hoe en waarom de Europese Unie standhoudt, ook in moeilijke tijden.

We vertrekken vanuit de vaststelling dat velen vandaag een dubbel beeld hebben van Europa. Aan de ene kant is er het besef dat de Unie belangrijk is geworden, dat ze diep doordringt in het leven van elke dag en wel degelijk macht heeft. Maar aan de andere kant is er ook het gevoel dat er talrijke vraagstukken zijn waarop de Unie maar moeizaam reageert. Soms geeft ze een machteloze en wankele indruk en lijkt ze heel moeilijk uit de startblokken te schieten.

In een eerste deel van dit boek bekijken we wat de Europese Unie vandaag precies is: waar komt die Unie vandaan? Waarmee houdt ze zich bezig? Op welke manier bepaalt ze vandaag ons leven?

In deel twee hebben we het over onderwerpen die gevoelig liggen. Er zijn terreinen waar de lidstaten niet veel bemoeienis van bovenaf of van elkaar aanvaarden. Sommige touwtjes houden ze graag zelf in handen. Op die vlakken heeft de Europese Unie veel minder macht en impact.

Vervolgens, in het derde deel, gaan we dieper in op de grote crisissen van de voorbije periode. We vertellen het verhaal van deze lastige momenten en geven aan hoe hierop werd gereageerd. Op die manier verklaren we ook waarom de Unie niet uit elkaar is gevallen. De crisissen maakten ons verpletterend duidelijk hoe sterk de lidstaten aan elkaar zijn gaan hangen, uitgerekend op die domeinen waar ze het liefst hun eigen zin doen. Wat de ene lidstaat beslist, heeft gevolgen voor de andere.

In een vierde deel kijken we in de keuken van de Europese Unie: hoe worden de beslissingen genomen? Hoe democratisch gaat het eraan toe? Daarna hebben we het over de Europese begroting. Hoeveel geld zit er in de Europese schatkist? Waar komt het vandaan? Waar gaat het naartoe?

Tot slot werpen we ons licht op de brexit. In 2016 beslisten de Britten in een referendum om de Europese Unie te verlaten, maar de onderhandelingen over de scheiding liepen niet bepaald van een leien dakje. Op allerlei vlakken zijn problemen, kosten en obstakels opgedoken. Op de valreep werd dan ook beslist om de brexit uit te stellen. Het verlaten van de Europese Unie is klaarblijkelijk een ingewikkelde affaire…

Verder lezen? Meer informatie over het boek vind je hier:

Belgian Cats Van het EK 2005 tot de Olympische Spelen 2024

€ 24,99