In het nieuwste boek van Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk gaat het over familie en romantiek, het Oosten en het Westen en komen traditie en de moderne wereld samen. Pamuk legde in verschillende interviews uit wat De vrouw met het rode haar voor hem betekent.
Het verhaal
Een puttengraver en zijn jonge leerling hebben de opdracht gekregen om water te vinden op een droge vlakte in de buurt van Istanbul. Terwijl ze afzien in de zomerse hitte ontstaat er een hechte band tussen de oudere man en de jongen, wiens vader verdween nadat hij gearresteerd werd voor politiek-subversieve activiteiten. De twee leren op elkaar te vertrouwen en vertellen verhalen om de tijd te doden. Maar dan stuit de jongen op een avond in een nabijgelegen dorpje waar ze proviand kopen op een afleiding die hij niet kan weerstaan: een roodharige vrouw, lid van een rondreizend theatergezelschap. De fascinatie lijkt wederzijds en zijn wildste dromen worden bewaarheid, maar tijdens zijn afwezigheid wordt de oude puttengraver getroffen door een tragische gebeurtenis.
Mythe
Het idee voor De vrouw met het rode haar kreeg Orhan Pamuk al in 1988, toen hij naast zijn zomerverblijf een puttenmaker en zijn leerjongen aan het werk zag. Al snel zag hij dat hij de bekende Oedipus-mythe en de minder bekende tragedie van Rostam en Sohrab op dit verhaal kon projecteren:
‘Ik verken die traditie op een postmoderne manier: ik interpreteer parabels, weeg religieuze en literaire inhouden af. Zo is het ook bij De vrouw met het rode haar gegaan.’ – Orhan Pamuk in Knack
Op die manier kwam
Pamuk uit op een verhaal met
eeuwigheidswaarde, ‘maar spitsvondig verweven in een realistische kroniek’ (Orhan Pamuk in
Knack). Die eeuwigheidswaarde is voor
Pamuk erg belangrijk in zijn werk, omdat verhalen die op de huidige realiteit zijn gebaseerd, volgens
Pamuk snel achterhaald zijn. Associaties met de Turkse president
Erdogan heeft
Pamuk dan ook niet willen maken:
‘Ja, mijn boeken gaan onder meer over politiek. Maar ze doen dat op een associatieve manier: je moet ze als parabels lezen, nooit als een weergave van de realiteit – dan zouden ze meteen achterhaald zijn.’ Orhan Pamuk in Knack
Daar staat tegenover dat er voor
geschiedenis wel een prominente rol is weggelegd in het werk van
Pamuk:
‘Er is geen heden en geen identiteit zonder verleden. De geschiedenis geeft betekenis aan wat we nu doen.’ Orhan Pamuk in De Tijd
Wil je graag meer weten over
Pamuk en zijn werk? Lees dan de interviews met de auteur in
Knack, De Standaard der Letteren en
De Tijd.
De vrouw met het rode haar mocht trouwens ook al op
vier sterren rekenen in
Humo.
