In de 8ste aflevering van Het verhaal van Vlaanderen kwam de industriële revolutie aan bod. België was in die tijd de koploper van industrialisatie op het Europese vasteland. Weet jij het antwoord op deze vraag? 

De eerste treinrit in België in 1835 vertrok ongeveer twintig minuten te laat. Waarom was dat? 
A. Er was een ongeval gebeurd met een van de arbeiders op de spoorweg. 
B. De stoomtrein had een technische storing. 
C. Het kanon dat het startschot moest geven, weigerde af te vuren. 
D. Er stonden koeien op het spoor. 

Wil je het antwoord weten? Lees dan hieronder het fragment uit Het verhaal van Vlaanderen – De geschiedenis van de prehistorie tot nu, of scroll helemaal naar onder als je niet kan wachten!

 De eerste stoomtreinen 

De Belgische grondwet van 1830 is de modernste en liberaalste grondwet die op dat ogenblik bestaat. Het land kent een vrije pers en de vrijheid van godsdienst. De grondwet is opgesteld in het Frans en krijgt pas in 1967 een officiële Nederlandstalige versie. Het toont meteen de dominante positie van het Frans aan, een positie die de taal tijdens de Oostenrijkse en vooral tijdens de Franse periode verwerft.  

België wordt de koploper van de industrialisatie op het Europese vasteland, tot 1873 groeit de industriële productie met meer dan vijf procent. In heel de wereld doen alleen de Verenigde Staten het beter, en na het Verenigd Koninkrijk mag België zich het meest geïndustrialiseerde land noemen. Het kleine land is een economische reus met de op vier na sterkste economie ter wereld. 

Het symbool van die voorspoed loopt letterlijk op wielen. Op 5 mei 1835 trekken de locomotieven La Flèche, L’Éléphant en Le Stephenson de eerste spoorwegverbinding op het Europese continent op gang, vijf jaar nadat bij de Britten The Rocket van Manchester naar Liverpool tufte.  

De jonge Belgische staat stuurt de ingenieurs Pierre Simons en Gustave De Ridder over het Kanaal om de ijzeren wegen van Engeland te bestuderen. De eerste Belgische spoorlijn loopt van Brussel naar Mechelen. Koning Leopold kijkt toe – meerijden mag hij om veiligheidsredenen niet – hoe het kanon dat het startsignaal moet geven dienst weigert. Daardoor loopt de eerste treinrit 23 minuten vertraging op.

 

‘We moeten erop wijzen dat de ademhaling niet wordt aangetast op dit nieuwe vervoermiddel. Men voelt zich geen minuut op zijn ongemak in de open wagons.’

La Flèche trekt zeven wagons, Le Stephenson ook zeven en L’Éléphant zestien wagons. George Stephenson, de uitvinder van de eerste bruikbare locomotief, rijdt mee in zijn naamgenoot. Er leeft nog veel ongerustheid over de konvooien, zoals men de treinen noemt. Melk vervoeren met de trein wordt afgeraden, omdat de snelheid de melk zuur zou maken.  

Het Belgisch Staatsblad stelt de bevolking nochtans gerust over de snelheid: ‘We moeten erop wijzen dat de ademhaling niet wordt aangetast op dit nieuwe vervoermiddel. Men voelt zich geen minuut op zijn ongemak in de open wagons.’  

Een journalist reist mee en is in zijn verslag in de wolken: ‘Bomen, huizen, nieuwsgierigen langsheen de baan snelden voor het oog voorbij. Men voelde bij deze snelheid een zekere exaltatie. Napoleon, die zich altijd beklaagde over de traagheid van zijn paarden, had dit moeten meemaken!’  

De drie treinen rijden ongeveer 25 kilometer per uur. Na respectievelijk 45, 50 en 55 minuten arriveren ze in Mechelen. Te voet of te paard doe je er op dat moment vanuit Brussel minstens een halve dag over. Mechelen kent nog geen echt station, maar een juichende massa volk, beierende klokken en vrolijke fanfares onthalen de drie locomotieven en hun wagons feestelijk. 
 

Antwoord: Omdat het kanon niet wilde afvuren, kwam het startschot ongeveer twintig minuten te laat en vertrok de trein met vertraging. 

Meer weten?