Sneeuwwitje is populairder dan ooit met een musical van Studio 100 en een live-action remake van Disney. Maar wist je dat de legende van Sneeuwwitje mogelijk gebaseerd is op een waargebeurd verhaal? En dat de echte Sneeuwwitje begraven ligt in Brussel? Het nieuwste Suske en Wiske-album Het ware witje neemt deze legende onder de loep en ontrafelt het mysterie.

Er was eens…

Het beroemde sprookje werd voor het eerst opgeschreven door de Duitse broers Jacob en Wilhelm Grimm in 1812. Hun Kinder- und Hausmärchen bevatte verhalen uit de Duitse folklore, waaronder Sneeuwwitje. Het werk raakte al snel een snaar bij het publiek. In 1937 bracht Disney een iconische tekenfilm uit, Sneeuwwitje en de zeven dwergen, die de legende wereldwijd populair maakte. Deze eerste lange animatiefilm van Disney zette de toon voor toekomstige animatieklassiekers en gaf het verhaal van Sneeuwwitje een magische nieuwe dimensie.

Margaretha von Waldeck

De legende zou geïnspireerd zijn door het tragische leven van Margaretha von Waldeck (1533-1554), een Duitse jonkvrouw. Volgens historische bronnen was Margaretha beeldschoon. Maar ze had ook een erg tragisch leven. Haar moeder stierf al toen ze vier was. Haar vader; graaf von Waldeck, hertrouwde. Tot tweemaal toe.

De boze heks

Dat haar stiefmoeder een heks geweest zou zijn, dat valt te betwijfelen. Dat er in het graafschap Waldeck heksenvervolgingen waren, dat weten we wel. In het familiekasteel van de von Waldecks was er zelfs een Hexenspund; een gevangenis zonder ramen om “heksen” in op te sluiten. Raamloos, want ze zouden maar eens kunnen wegvliegen…

De zeven dwergen

Margaretha was afkomstig uit de Duitse streek Hessen. Een streek die bekend stond om zijn mijnen. Margaretha’s familie bezat zelf ook kopermijnen. Waar … kinderen in werden te werk gesteld. Om hun hoofdjes te beschermen tegen steenslag, droegen ze mijnwerkersmutsjes… Kinderen of dwergen? Het is maar hoe je het verhaal vertelt…

En ze leefde niet lang en gelukkig?

Een lang en gelukkig leven zat er voor Margaretha niet in… Op onverklaarbare wijze werd de piepjonge, kerngezonde Margaretha plots ernstig ziek… en stierf op 21-jarige leeftijd. Haar dood werd toegeschreven aan vergiftiging, wat haar levensverhaal een parallel maakt met dat van de sprookjesfiguur.

Margaretha werd na haar dood begraven in Brussel, in de crypte van het Franciskanenklooster aan de Botermarkt. Het klooster werd later afgebroken, maar de ruïnes kunnen nu nog bezocht worden in het Bruxella 1238 Museum. De overblijfselen bevinden zich onder en rond de Beurs in het centrum van de stad.

Moraal van het verhaal?

Of Margaretha nu echt Sneeuwwitje was, blijft een vraag, maar haar verhaal leeft voort in de legende. Het toont hoe sprookjes vaak diepgewortelde, tragische waarheden bevatten die generatie na generatie blijven fascineren.

Met dank aan Kurt Deswert voor het onderzoek in Kortweg Brussels.

378 Het ware Witje

Wanneer onze vrienden de Beurs van Brussel bezoeken, daalt Sidonia af in het ondergrondse museum. Daar ligt volgens wetenschappers het échte Sneeuwwitje begraven. Als Sidonia na de rondleiding een bezoek brengt aan het kleinste kamertje komt ze oog in oog te staan met de geest van de toverspiegel. Deze vertelt haar het ware verhaal van Sneeuwwitje en hoe Sidonia daarin blijkbaar een erg grote rol speelt als Margaretha von Waldeck. Wanneer Filips de Tweede het hof van Maria van Hongarije in Brussel bezoekt, wordt Maria smoorverliefd op de prins. Deze heeft echter enkel oog voor Margaretha. Vanaf dan zal de ... lees meer jaloerse Maria er alles aan doen om de prins voor zich te winnen. Gelijktijdig wordt Brussel geteisterd door de bende van Jan Hagel. Zal ook dit sprookje een happy end kennen?

€ 7,99
378 Het ware WitjeSoftcover
Peter van Gucht

Het ware Witje is ontstaan uit een artikel waarin stond dat het échte Sneeuwwitje in Brussel begraven zou liggen. Het zou om Margaretha von Waldeck gaan die in de 16de eeuw leefde. Dat leek ons een mooi uitgangspunt voor een Suske en Wiske-album. 

Sprookjes komen wel vaker aan bod in de reeks, denk maar aan De schone slaper. Natuurlijk geven we daar in de Studio dan een eigen twist aan. In dit geval leek het ons een goed idee om het sprookjesverhaal te vergelijken met de levensloop van het échte Sneeuwwitje. Wie was zij? En wie was de boze koningin? Was er een ‘schone’ prins bij betrokken? En waren er ook zeven dwergen? Of een appel?

Een zoektocht naar de waarheid. Dat we die waarheid zelf ook wat uitgerekt hebben mag de pret niet drukken. Integendeel. Het échte leven van onze heldin Margaretha was niet bepaald opbeurend. Levenslopen werden afgewogen, prinsen tegen het licht gehouden, en giftige appelen met peren vergeleken. Een flinke dosis humor en avontuur à la Vandersteen relativeren de boel. Als de gebroeders Grimm het mogen, dan wij ook.

Peter van Gucht

Scenarist Suske en Wiske