Journalist Teun van de Keuken werkte jarenlang als verslaggever van het programma De Keuringsdienst van Waarde, waarmee hij onder meer het chocolademerk Tony’s Chocoloneley lanceerde. Nu schreef hij een boek over de voedingsindustrie: De mens is een plofkip. 

De voedingsindustrie probeert ons op alle mogelijke manieren te misleiden, zodat we denken dat we gezond eten, terwijl we eigenlijk ziek worden van de producten die zij ons verkopen. Teun van de Keuken legde uit in een interview met De Morgen: ‘Jij hoeft je niet schuldig te voelen. De industrie dringt ons dat ultrabewerkt voedsel op, zonder dat we het in de gaten hebben. Waarschijnlijk zag jouw broodje er gezond uit. Maar ik gok dat het sponsachtig was. Ik heb wel eens een filmpje gezien van iemand die een broodje een jaar had bewaard. Je zag er niets aan.’

Hier kan je het volledige interview lezen.

Lees hier al de proloog van De mens is een plofkip.

Waarom vergelijk ik de mens met een plofkip? Dat is toch heel onaardig? Alsof wij volgestouwde dieren zijn die door onze pootjes zakken. Dat zijn we natuurlijk niet. Maar de manier waarop we worden behandeld door de industrie doet wel denken aan de omgang met dit arme dier. Het beest dat uit de supermarkt is verdwenen, maar waarvan er toch nog miljoenen per jaar worden gefokt voor het buitenland en voor groothandels, slagers, markten en de horeca. Je zou er zonder dat je het weet zomaar een kunnen eten.

In zes weken tijd wordt het beest opgekweekt van kuiken naar ‘technische delen’, zoals de slachter de filets, drumsticks en bouten noemt. Dat is ongelooflijk en idioot. De kip vraagt er weinig voor terug. In de megastallen waar ze met haar plofzusters leeft, heeft ze maar één A4’tje leefruimte. Eén klein velletje papier! Leg maar eens een blaadje op de grond en beeld je in dat je daar een kip op zet. Dat past toch nauwelijks? En stel je dan eens voor dat je duizenden van die blaadjes naast elkaar in een schuur legt, met op elk papiertje een kip, die nauwelijks haar kont kan keren. Kun je je voorstellen hoeveel beesten je dan in zo’n ruimte bij elkaar kunt proppen? Dat wordt lekker vol en dat is fijn voor de boer.

Voor de plofkip geldt: tijd (zes weken) + ruimte (A4’tje) = geld. Het beest beweegt nauwelijks. Bewegen kost ruimte en energie, dat kost geld en maakt de dieren gespierd en dus minder mals.

De plofkip heeft een waanzinnige voedselconversie, dat wil zeggen: de hoeveelheid voeding die een dier omzet in vlees. Er gaat bij haar maar iets meer dan één kilo voer in om één kilo vlees te produceren en de conversie loopt dus bijna een-op-een! Deze ijzeren efficiëntie bepaalt ook de levensduur van het beest. Zodra ze op vol gewicht is en de voedselconversie achteruitloopt, dus met dezelfde hoeveelheid voer minder vlees ontwikkelt, gaat ze eraan. Dan brengt ze minder op dan ze kost. Dit hele proces gebeurt met zo’n nauwkeurigheid dat je zou kunnen zeggen dat de dieren (dit geldt ook voor de andere dieren in de veehouderij) een soort machines zijn geworden, of objecten, die moeten voorzien in onze behoefte aan eiwitten. Met het juiste voer en de juiste (minimale) lichaamsbeweging weet de boer precies hoeveel een kip per dag groeit. Na zes weken, als het omslagpunt is bereikt en het rendabeler is om het beest te doden dan het verder te laten leven, wordt het naar de slacht gebracht.

Bij de plofkip draait alles om haar enorm snelle groei. Voedseltechnologen hebben door eindeloos kruisen een beestje ontworpen met een waanzinnige eetlust. Het krijgt geen genoeg van vreten, vreten en nog meer vreten. En wat eet ze dan? Voer dat haar snel laat groeien, natuurlijk. Voer dat ze zo lekker vindt dat ze het niet kan weerstaan. Net zoals de voedingsindustrie ons, mensen, overal onweerstaanbaar lekker eten aanbiedt dat wij omzetten in vlees. De plofkip eet voor 20% eiwitten zoals soja en sojaschroten, dat traditioneel helemaal geen kippenvoer is, net als ons ultrabewerkte voedsel dat niet in de natuur voorkomt. De oerkip leeft in het bos, klimt ’s avonds in een boom om te gaan slapen (daarom gaan kippen ook binnen nog op stok), scharrelt de hele dag rond op zoek naar eten en legt daarbij flinke afstanden af. Ze eet torren, wormen en kevers en zuigt op grassprietjes. Een gezond, actief leven dus, waar je niet dik van wordt. Heel anders dan de plofkip, die met haar ongeremde eetlust, krachtvoer en een gebrek aan beweging in eenenveertig dagen transformeert van een zacht, donzig kuikentje in een vleeshomp van twee, drie kilo die niet meer op haar pootjes kan staan. Naarmate deze kippen ouder worden – in een leven van zes weken een mal begrip – krijgen ze steeds meer klachten. Ze worden vaak ziek, krijgen ontstekingen aan hun poten en borst en krijgen daarom ook antibiotica toegediend.

Probeer maar eens zo’n stal met amechtige dieren voor je te zien, met zweren aan de poten omdat ze dag in dag uit in hun eigen poep staan. Een groot deel bezwijkt voortijdig. Van de plofkippen overlijdt er 60% meer in de stal dan van dieren die langzamer groeien en meer ruimte tot hun beschikking hebben. Op dezelfde manier eten wij voer dat niet goed voor ons is en dat we maar moeilijk kunnen weerstaan. Ook wij worden er ziek van. Alleen propt de voedingsindustrie ons niet vol om ons uiteindelijk te slachten, in ‘technische delen’ te hakken en voor te schotelen aan menseneters. Voor ons is het kopen van het voer een doel op zich.

 

Wil je graag meer weten? Lees verder in De mens is een plofkip: